گل زنبق
این گل زیبا از خانواده ی Iridaceae بوده و در اکثر نقاط معتدل جهان یافت می شود .
گل زنبق با توجه به ظاهر زیبا و عطر خوشش طرفداران زیادی دارد و برای افرادی که مایل به نگهداری از یک گل چند ساله و بدون درد سر هستند بسیار مناسب می باشند .
این گل بین 270 تا 300 گونه مختلف در کل جهان دارد و ارتفاع آن تا 60 سانتی متر هم می رسد . گل زنبق در فصل زمستان به گل می نشیند و دارای رنگ ها و گونه های مختلف می باشد .
برخی از انواع این گل به صورت شاخه بریده و به منظور تجاری مورد استفاده قرار می گیرند ، و برخی دیگر که دارای اندام زیر زمینی ریزوم دار هستند مناسب برای کاشت در گلدان و باغچه می باشند .
معرفی اجمالی گل زنبق :
نام علمی: Iris Germania
زمان گلدهی: اوایل خرداد
نیازنوری: آفتاب کامل و دمای 12-32
تاریخچه گل زنبق :
قدمت این گل زیبا با تاریخ گره خورده است، تا به آنجا که یونانیان باستان، زنبق را در کنار مزار مردگان مى کاشتند و نقش هایى از آن را روى سنگ قبر تازه گذشتگان خود ترسیم مى کردند.
پادشاهان یونانى با اشکالى از گلهاى زیباى زنبق تاج خود را زینت بخشیده و شاخه هاى بریده آن را به یکدیگر هدیه مى دادند. در اشعار شعراى پارسى صحبت از زنبق بسیار است و این نشان مى دهد که این گیاه در میان ایرانیان چه منزلتى داشته است.
سالیان سال است که همزمان با فرا رسیدن بهار، زنبق هاى وحشى در دامنه هاى مناطق کوهستانى شکفته مى شوند.
مناطق انتشار گل زنبق :
زنبق در نیمکره شمالى ،از اروپا تا خاورمیانه انتشار دارد. اما بدون شک زیباترین زنبقهاى وحشى در خاورمیانه پیدا مىشود.
مشخصات گیاه شناسى گل زنبق :
رنگ نامحدود و از بنفش تا سفید، آبى کمرنگ، نارنجى و یا مخلوطى از همه رنگها . برگها در زنبق هاى پرورشی بلندند و ساقه هاى گل دهنده از میان آنها خارج مى شود.
در گونه ی وحشى برگها و ساقه ها بسیار کوتاهند.داشتن ساقه هاى زیرزمینى غده مانند مهمترین خصوصیت خانواده زنبقیان است. ازدیاد زنبق نیز به وسیله جدا نمودن همین غده ها و کاشت مجدد آنها صورت مى گیرد.
کاشت باغچه اى گل زنبق :
براى کاشت زنبق قبل از هر چیز علفهاى هرز را از زمین خارج کنید. قدرى کود پوسیده حیوانى یا خاکبرگ را در زمین ریخته و به وسیله بیل یا بیلچه خاک را زیر و رو نموده و بعد از تمیز نمودن زمین از سنگها و کلوخه ها آن را به صورت صاف یکنواخت در آورید.
نیاز ها ، اصول داشت و نگهداری از گل زنبق :
برای داشتن گل زنبق سالم و سرحال بهتر است بهتر است نکات پرورش و نگهداری از آن را بدانید
نور مورد نیاز برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
گل زنبق نیاز نوری زیادی دارد به خصوص در دوران گل دهی نیاز به نور کامل اما غیر مستقیم خورشید دارد . همواره توجه کنید از قرار دادن این گل در برابر تابش مستقیم خورشید جلوگیری کنید .
دمای مورد نیاز برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
بهترین درجه حرارت برای پرورش و نگهداری گل در زمان گل دهی دمایی بین 12 تا 17 درجه سانتی گراد و در باقی اوقات دمایی بین 6 تا 10 درجه سانتی گراد می باشد .
رطوبت مورد نیاز برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
گل زنبق نیاز به غبار پاشی مرتب ندارد و انجام غبار پاشی یک بار در ماه برای آن کافی می باشد
آبیاری مورد نیاز برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
گل زنبق نیاز به آبیاری متوسطی دارد ، در زمان گل دهی سه بار در هفته و باقی اوقات یک بار در هفته گیاه را آبیاری کنید . توجه کنید که آبیاری را در برابر تابش مستقیم خورشید انجام ندهید.
خاک مناسب برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
گل زنبق به خاکی با زهکشی خوب ، غنی و سبک احتیاج دارد ، خاک های کمپوست و یا لومی برای پرورش و نگهداری از این گل مناسب می باشند .
خاک مطلوب گیاه زنبق :
زنبق علاقه وافرى به خاکهاى خنثى یا قلیایى و سبک و قابل نفوذ دارد. اضافه نمودن قدرى آهک به خاکهاى اسیدى کیفیت خاک را بهبود مى بخشد.براى کاشت زنبق در گلدان دو قسمت شن و ماسه، یک قسمت خاک باغچه و یک قسمت خاکبرگ را مخلوط نموده و بستر کاشت را آماده کنید.
تغذیه مناسب برای پرورش و نگهداری از گل زنبق :
در زمان گل دهی یک بار در ماه گیاه را با کود های محلول مخصوص گل های زینتی کنید . این کار را از زمان رویش اولین گل شروع کنید و تا زمان خشک شدن گل ها ادامه دهید .
روش تکثیر و ازدیاد گل زنبق :
ابتدا زمین را آبیارى کنید تا ساقه هاى زیرزمینى به آسانى از خاک خارج شوند. سپس غده ها را از خاک بیرون آورده به چند قسمت تقسیم کنید. هر یک از این غده ها را در گودالى به عمق هشت سانتى متر و به فاصله ده سانتىمتر از یکدیگر بکارید. روى غده ها را با خاک نرم و برگهاى خشک بپوشانید. بعد از کاشت غده ها باغچه را آبیارى کنید.
ازدیاد این گل زیبا با توجه به اندام زیر زمینی آن امکان پذیر است . بهترین فصل برای انجام این کار اوایل پاییز می باشد .
برای تکثیر انواع تجاری این گل که به نوع سوخ دار معروف است سوخ های کوچک را از سوخ مادر جدا کرده و در خاک می کارند معمولا برای این کار از خاک هایی مانند پیت استفاده می شود .
برای تکثیر انواع ریزوم دار این گل ، در اوایل فصل پاییز گیاه مادری که چندین سال از عمر آن می گذرد را انتخاب کرده و خاک در آورده و اقدام به تقسیم ریزوم های آن می کنند سپس هر ریزوم را در عمقی بین 5 تا 7 سانتی متری خاک می کارند و آن را در جایی گرم قرار می دهند .
نماد و معنی گل زنبق :
گل زیبای زنبق به معنای خلوص قلبی است و با وجود آن که این گل در رنگ های مختلف بخصوص بنفش پرورش پیدا میکند اما بیشتر مردم زنبق سفید را انتخاب کرده و آن را نشانه ای از بی گناهی و پاکی می دانند.
نماد زنبق شکلی شبیه گل زنبـق است که به‌عنوان نشان خانوادگی، سلطنتی، ارتشی، سیاسی، مذهبی یا قسمتی از پرچم استفاده می‌شود.
اگر زنبق را در گلدان کاشته اید آن را در فضاى باز نگهدارى کنید. در باغچه نیز به مراقبت خاصى احتیاج ندارد. علفهاى هرز را وجین کنید و آبیارى را از اوایل بهار شروع نمایید.
فقط زمانى به زنبق آب بدهید که خاک خشک باشد.
عوارض و درمان مربوط به گل زنبق :
درمان : این عارضه مربوط به قارچ اسکلروتینیا بوده و در
صورت عدم درمان و استفاده از قارچ کش ، تعداد لکه ها افزایش یافته و تمامی
سطح گلبرگ ها را آلوده می کند . این عارضه معمولا به دلیل وجود بوتریتیس اتفاق می
افتد ، تهویه نا مناسب و آبیاری بیش از حد نیز می تواند چنین شرایطی را
ایجاد کند . شرایط را باز بینی کرده و گیاه را در محیطی دارای تهویه مناسب
قرار دهید و آبیاری قطره ای انجام ندهید .
عامل این عارضه وجود قارچ و یا جانورانی است که از ریشه گیاه به عنوان منبع تغذیه استفاده می کنند . بهتر است برای پیشگیری از این عارضه قبل از کاشت خاک را به طور مثال با متیل بروماید ضد عفونی کنید .
برای درمان این بیماری می توانید از سموم قارچ کش استفاده کنید .